PREDYSPOZYCJE DO DYSCYPLIN SPORTOWYCH
Badania naukowe w zakresie genetyki wysiłku zidentyfikowały szereg genów mających udział w warunkowaniu różnych aspektów istotnych dla osiągnięcia sukcesów w sporcie. Cechy związane z potencjałem sportowym zawodnika zależą od kilku różnych genów i ich efektu sumarycznego oddziaływania, ale także od czynników psychologicznych, somatycznych, neurokoordynacyjnych i kondycyjnych. Cechy sportowe w największym stopniu zależne od czynników genetycznych to rozwijanie mocy maksymalnej, wytrzymałość mięśni, wydolność tlenowa, szybkość i precyzja ruchu.
Badanie genu:
• ACTN3 pozwala określić typ sportowca i jego naturalne predyspozycje związane z rodzajem posiadanych mięśni (sportowiec: sprinter, maratończyk, uniwersalny).
• PPARGC1A pozwala określić wydajność energetyczną organizmu, pojemność tlenową mięśni oraz szybkość zakwaszenia.
• PPARA pozwala określić typ sportowca pod względem zdolność do przetwarzania energii.
PREDYSPOZYCJE DO NADWAGI I OTYŁOŚCI
Nadwaga i otyłość stanowią poważny społeczny problem zdrowotny, który rozpowszechnił się w miarę dokonywania się postępu cywilizacyjnego. Zaczyna się mówić o epidemii otyłości, ponieważ zjawisko to dotyczy coraz większej populacji ludzi. Konsekwencją nadwagi i otyłości są powikłania w postaci różnych schorzeń m.in. cukrzycy typu 2, kamicy żółciowej, nadciśnienia tętniczego, zaburzeń hormonalnych, zespołu bezdechu sennego czy insulinooporności.
Mechanizm powstawania otyłości jest wielopłaszczyznowy i zależy od czynników: genetycznych, środowiskowych, metabolicznych, psychologicznych, farmakologicznych.
Uwarunkowanie genetyczne otyłości zależne jest od kilku genów (FTO, MC4R, TCF7L2, MTNR1B) i wzajemnych interakcji między nimi.
Badanie genów FTO, MC4R, TCF7L2, MTNR1B dostarcza informacji na temat:
• predyspozycji genetycznej do nadwagi lub otyłości,
• rozwoju otyłości brzusznej,
• ryzyka rozwoju zespołu metabolicznego,
• chronicznego stanu zapalnego,
• zaburzeń odczuwania sytości,
• złych nawyków żywieniowych,
• wpływu braku aktywności fizycznej na rozwój otyłości,
• cukrzycy typu 2 oraz cukrzycy ciężarnych,
• ryzyka retinopatii i nefropatii cukrzycowej.